Ο Καρτεσιανός δύτης είναι ένα παιχνίδι που εφηύρε ένας μαθητής του Γαλιλαίου, ο Ραφαέλο Ματζιότι, αλλά ονομάστηκε έτσι από τον Γάλλο φιλόσοφο Ρενέ Ντεκάρτ (Καρτέσιος, 1596 – 1650).
Είναι μια διάταξη που εκμεταλλεύεται τις αρχές της άνωσης και της μετάδοσης πιέσεων σύμφωνα με την αρχή του Pascal. Σε ένα μπουκάλι τοποθετούμε ένα αντικείμενο (δύτης) που περιέχει μια μικρή ποσότητα αέρα και επιπλέει. Πιέζοντας το μπουκάλι η πίεση μεταφέρεται στον αέρα που βρίσκεται στο εσωτερικό του αντικειμένου με αποτέλεσμα να μειωθεί η πυκνότητά του και να βυθιστεί. Ο δύτης ανεβαίνει ή κατεβαίνει ανάλογα με τη πίεση που ασκείται στο μπουκάλι. Παρόμοιο σύστημα χρησιμοποιούν και ορισμένα ψάρια, για να ρυθμίσουν το βάθος που βρίσκονται πιέζοντας τους μυς μιας μικρής κύστης γεμάτης με αέρα, αλλά και τα υποβρύχια που αλλάζουν την αναλογία νερού και αέρα σε μια δεξαμενή, προκειμένου να βυθιστούν ή να ανέλθουν.
Τα παιδιά της ΣΤ’ τάξης, κατασκεύασαν τη διάταξη στην ώρα του μαθήματος της Φυσικής χρησιμοποιώντας καθημερινά υλικά και πειραματίστηκαν προσθέτοντας ή αφαιρώντας βάρος στον «δύτη». Σκοπός της δράσης ήταν να επιτύχουν να βυθίσουν τον «δύτη» ασκώντας πίεση στο μπουκάλι.
